Antykoncepcja awaryjna to trudny temat, wciąż uznawany za tabu. Wokół niego narosło wiele błędnych przekonań, które powtarzane w kółko zapadają coraz głębiej w umysłach Polaków. Zastanawiasz się, czy zastosować antykoncepcję awaryjną? Planując zastosowanie antykoncepcji awaryjnej, przeczytaj dokładnie poniższe informacje i poznaj metody antykoncepcji. Antykoncepcja awaryjna wymiennie nazywana „pigułka dzień po” i jest docelową opcją zapobiegania niechcianej ciąży, jeśli został odbyty sex bez zabezpieczenia.
Co to jest tabletka „dzień po”?
Antykoncepcja awaryjna zapobiega zajściu w ciążę po napaści seksualnej, błędnej antykoncepcji lub seksie bez zabezpieczenia. Ze względu na silne działanie, nie należy stosować jej jako jedyna metodę antykoncepcji. Antykoncepcja „dzień po” często mylone są z aborcją farmakologiczną i bywa nazywana środkiem wczesnoporonnym.
Kiedy używana jest antykoncepcja „dzień po”?
Antykoncepcja awaryjna służy do zapobiegania ciąży, gdy używane metody zawiodły lub nie były stosowane we właściwy sposób, np. zapomniano o pigułkach antykoncepcyjnych lub doszło do pęknięcia prezerwatywy podczas seksu. Może być stosowany przez osobę, która została zmuszona do seksu lub zgwałcona. Antykoncepcja awaryjna jest również znana jako „tabletka dzień po”, ponieważ należy ją zażyć tak szybko, jak to możliwe. Ma ona za zadanie zablokowanie albo opóźnienie owulacji.
Lek jest najskuteczniejszy, przyjęty w ciągu 72h lub 120h – w zależności od rodzaju leku. Tabletka zastosowana w porę nie dopuszcza do zapłodnienia.
Dwa rodzaje antykoncepcji awaryjnej dostępne w Polsce
W Polsce dostępne są dwa rodzaje tabletek „dzień po”.
EllaOne to lek, który ma za zadanie zapobiegania nieplanowanym ciążom. Octan uliprystalu był od dawna stosowany w leczeniu, później znalazł zastosowanie w EllaOne. Ten składnik (octas uliprystalu) ma za zadanie właśnie zahamować owulację. Tabletka wykazuje skuteczność przez 120 godzin po nieudanym stosunku. Im szybciej ją zażyjesz, tym większe prawdopodobieństwo, że unikniesz ciąży.
Escapelle, czyli antykoncepcja awaryjna bazująca na działaniu lewonorgestrelu. Jest przyjmowana doustnie i powoduje uwalnianie dużej ilości lewonorgestrelu do krwi. Lewonorgestrel zagęszcza śluz szyjki macicy, utrudniając plemnikom wniknięcie do komórki jajowej i jej zapłodnienie. Tabletkę Escapelle spożywamy do 72 godzin po niezabezpieczonym stosunku.
W przypadku, w której pacjentka zwymiotuje pigułkę po 3 godzinach od przyjęcia trzeba przyjąć drugą dawkę. Należy mieć też na uwadze, że zarówno tabletki EllaOne, jak i Escapelle zawierają bardzo dużą dawkę hormonów, przez co kobieta może spodziewać się później rozregulowania swojego cyklu miesiączkowego. Mogą też wywołać inne działania niepożądane.
Tabletki „dzień po” to nie rodzaj aborcji farmakologicznej, tylko forma antykoncepcji awaryjnej, która zapobiega zajście w ciążę w gdy dojdzie do stosunku bez zabezpieczenia. Działa na zasadzie zapobieganiu implantacji lub zapłodnieniu, które są niezbędnymi elementami do zajścia w ciążę. Kobieta nie może zajść w ciążę, gdy po zbliżeniu w odpowiednim czasie zastosowała antykoncepcję dzień po.
WAŻNE – jeśli kobieta zaszła już w ciąże, a potem zastosowała pigułkę “dzień po” to sama tabletka nie usunie ciąży.
Sprawdź także: Tabletki poronne – cena i działanie
Skutki uboczne antykoncepcji awaryjnej
Stwierdzono, że antykoncepcja awaryjna jest pewna dla dziewczyn w każdym wieku, w tym nastolatek. Efekty uboczne są z reguły łagodne i nie wymagają pomocy medycznej. Do częstych skutków ubocznych antykoncepcji awaryjnej należą wymioty, tkliwość piersi, zawroty głowy, zmiany nastroju.
Antykoncepcja awaryjna nie ma długotrwałych efektów ubocznych i nie wpływa na przyszłą płodność, więc może być używana w celu ochrony przed niechcianą ciążą w niespodziewanych przypadkach. Tabletka „dzień po” jest dostępna w Polsce wyłącznie na receptę, tak samo jak w wielu krajach. Receptę może wystawić każdy lekarz (nie tylko ginekolog).
Ministerstwo Zdrowia – apteki, które dołączyły do programu pilotażowego
Antykoncepcję awaryjną można zakupić legalnie w wybranych placówkach, które dołączyły do realizacji programu pilotażowego usług farmaceuty w zakresie zdrowia reprodukcyjnego i podpisały umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia. Farmaceuta w przypadku zgłoszenia się kobiety po tabletkę dzień po sam decyduje, czy wydanie leku jest uzasadnione i bezpieczne. Jeśli potrzebujesz recepty, to nie musisz prosić o nią lekarza – taką receptę może wystawić również farmaceuta. Masz pytania lub wątpliwości dotyczące tych leków? Zadzwoń na infolinię lub porozmawiaj z farmaceutą.
Narodowy Fundusz Zdrowia udostępnił listę placówek, w których dostępna jest antykoncepcja awaryjna. Sprawdź wykaz aptek w Internecie. Minister Zdrowia podkreśla, że dostępna antykoncepcja awaryjna jest bezpieczna z punktu medycznego i etycznego.